Een harde gil van een klasgenootje, de sirene op de eerste maandag van de maand of veel kinderen tegelijkertijd op het schoolplein. Als je hoogsensitief bent, ben je vaak gevoelig voor hard geluid. Zeker als je moe bent, dan kan het geluid nog harder binnenkomen dan anders.

Merk je dat jouw zoon of dochter snel geïrriteerd raakt als er veel geluiden zijn? Dan kan het zijn dat je kind hooggevoelig is. Voor hoogsensitieve kinderen is het last hebben van geluiden een vaak voorkomend probleem op school. Kinderen komen in een vicieuze cirkel terecht. Ze vinden het lastig om met de geluiden om te gaan in de klas en worden hier moe van. Een kind kan zo weerstand krijgen om naar school te gaan, wat ook veel energie kost en vermoeiend is. Dus gaat hij of zij moe naar school en ervaart de geluiden nog intensiever. Er ontstaat daardoor nog meer afkeer om naar school te gaan en zo is de cirkel rond.

Wat helpt?

Deze situatie is vervelend, gelukkig zijn er wel oplossingen voor. Het helpt voor kinderen om te weten dat bij hen geluiden (en andere prikkels) meer indruk maken dan bij anderen. Er zijn goede boeken om dit te bespreken met kinderen. Het boekje ‘Help ik voel zo veel!’ kan daar goed bij helpen en ook het boekje ‘De hoogsensitiviteit survivalgids’ is fijn om met je kinderen te lezen.

Verder is het handig om met de leerkracht te spreken. Bijvoorbeeld over of het mogelijk is om even een rustmomentje in te bouwen tijdens een drukke schooldag. Ik hoor en zie steeds vaker dat kinderen de tijd krijgen om zich even af te zonderen. Heel fijn!

Oefeningen om je af te schermen

Voor kinderen helpt het ook om oefeningen te doen om je af te schermen van de buitenwereld. Bijvoorbeeld door zich voor te stellen dat ze een boog van licht of een grote bal om zich heen hebben. Over deze oefeningen schrijf ik volgende keer meer.

Ademhaling

Heel belangrijk hierbij is de ademhaling. Door je op je ademhaling te focussen is het gemakkelijker om je af te sluiten van allerlei prikkels om je heen. Buikademhaling maakt je rustig en zorgt ervoor dat je zintuigen zich meer naar binnen richten. Veel kinderen ademen ‘hoog’, in het borstgebied.

Je kind kan de buikademhaling oefenen door op de grond te gaan liggen met een boek op zijn of haar buik. Het is nu de bedoeling om met de buik het boek omhoog te duwen terwijl ze inademen. Het boek gaat naar beneden tijdens de uitademing. Soms even oefenen maar als het lukt kan het veel rust geven!

Afbeelding van Gordon Johnson via Pixabay

Eerst heb ik niet door wat het is. Ik ga krabben en bedenk dan ineens, “ooooh, daar zit vast een labeltje. Maar dit is zo’n leuke jurk, ik ga nu niet iets anders aan doen. Ik negeer het gewoon. Er is ook geen tijd meer om iets anders aan te doen voor ik wegga.’

Het brandt

Dus ik zit in de auto en probeer het branderige gevoel op mijn huid te negeren. Net als bij de Yin Yoga, ik hoor mijn yoga-docente in mijn hoofd zeggen: ‘Laat de sensaties er zijn.’ Bij de yoga lukt me dat best goed. Ik doe nu ook mijn best, maar het plastic draadje aan het labeltje lijkt nu in mijn huid te snijden. Zodra het mogelijk is, zet ik de auto aan de kant, ruk mijn tas open en pak de schilderstape die ik vaak bij me heb voor de creatieve coaching. Ik scheur een stuk af en plak het op het labeltje. De tape schuurt een beetje, maar dat is niet erg. Want het brandende gevoel trekt langzaam weg, wat een enorme opluchting is.

Gevoeliger zenuwstelsel

Heeft jouw kind hier ook last van? Dan kan het zijn dat hij of zij hoogsensitief is. Als je hoogsensitief bent, is je zenuwstelsel gevoeliger. Je brein werkt hierbij op een andere manier.

Hoogsensitieve kinderen merken het kleinste prikkeltje op, waardoor zij bijvoorbeeld last kunnen hebben van labeltjes in kleding. Of van de vervelende sokken of de broek die schuurt. Niet elk hoogsensitief kind is hier gevoelig voor. Kinderen kunnen ook gevoelig zijn voor fel licht, geluid of sterke geuren en voor allerlei emotionele prikkels.

Zachte kleding

De prikkels die door kleding veroorzaakt worden, zijn nog het gemakkelijkst weg te nemen. Erkenning van dat het vervelende gevoel er ook echt is en niet ingebeeld is, scheelt al veel. En er is zoveel leuke, zachte kleding te vinden. Soms alleen als moeder even loslaten dat je dochter net die strakke broek niet draagt, die jij zo leuk vindt staan.

Dan voelt je zoon of dochter fijne kleding op de huid en is het alvast 1-0 bij het omgaan met de prikkels die nog meer op hen afkomen. En bij het ontdekken van wat de kwaliteiten zijn van hoogsensitief zijn, want die zijn er zeker!

Daarover de volgende weken meer.

Herken je dit? Je dochter komt binnen in de nieuwe klas en de juf zegt vrolijk: ‘Hallo, leuk dat je er bent! Hoe gaat het met je?’ Je dochter kijkt haar aan, blijft stokstijf staan en zegt niets terug. Je denkt aan beleefdheidsnormen en zegt vriendelijk: ‘Zeg eens hallo tegen de juf. Geen reactie.

Intensieve informatieverwerking

Als je kind hoogsensitief is, kan dit te maken hebben met de intensieve informatieverwerking van allerlei prikkels. Je kind kan gevoelig zijn voor fysieke en emotionele prikkels én voor prikkels uit nieuwe en sociale situaties. Deze prikkels verwerkt je kind intensief en dit kost tijd.

Dat je dochter niet direct kan groeten, kan komen doordat ze beschikking heeft over verschillende informatie en daar over nadenkt. Ze neemt misschien het klaslokaal in zich op, waar een leuke klok hangt en blauwe kasten staan. Ook bedenkt ze wat de juf van haar verwacht en ook wat jij van haar verwacht. ‘Mag ik zeggen dat ik het spannend vind? Of zal ik zeggen dat het goed met me gaat?’ vraagt ze zich af. Ze neemt in zich op op welke manier de kinderen met elkaar omgaan en bedenkt of ze zich veilig kan voelen in de klas. Want misschien gaat het wel net als vorig jaar, toen een van de jongens zo vervelend tegen haar deed.

Als je bedenkt dat deze gedachten tegelijkertijd in je dochters hoofd omgaan, is het niet verwonderlijk dat ze daar tijd voor nodig heeft. Pas als ze voor zichzelf antwoorden bij deze gedachten bedacht heeft, kan ze antwoord geven op een simpele vraag als ‘Hoe gaat het met je?’.

Als ze dan alsnog antwoordt met ‘goed’, dan kan dit dus betekenen: ‘Ik vind die klok leuk, de kasten vind ik maar niks. Ik denk dat het wel goed komt met de kinderen in de klas en die vervelende jongen ga ik negeren. Ik denk dat ik de juf wel kan vertrouwen.’

Het is niet zo gek dat je daar een paar minuten (of langer) voor nodig hebt!

In de zomervakantie heb ik een schrijfdansworkshop gegeven bij een zomerschool in Den Haag.

Het thema was dieren en we hadden het vooral over de koe. Ik had een mooi boek gevonden over een koe die iets bijzonders wilde en dus een ei legde. Ik vertelde het verhaal bij het boek en de kinderen zaten geboeid te luisteren. Was het nu echt een ei van een koe of hadden de kippen hier toch iets mee te maken gehad… ‘Dat kan toch niet, een koe kan geen ei leggen’ zei een meisje. ‘Tuurlijk wel,’ antwoordde een jongen terwijl hij uit enthousiasme half opstond van zijn stoel. ‘Dat ei is echt wel van de koe,’ zei hij met een glinstering in zijn ogen. Een leuke discussie kwam op gang, ik vind het geweldig om met kinderen zo in gesprek te gaan.

Een creatieve koe

Daarna hebben we de koe getekend op schrijfdansmuziek met bij elke vorm andere muziek. Voor het grote lijf van de koe liet ik muziek horen die ‘vierkant’ klinkt, denk daarbij aan marsmuziek. Voor de vlekken was er zachte, rustige muziek, waar je goed vloeiende lijnen mee kunt maken. Bij het maken van de grassprietjes hebben we lekker hard op de tafel getikt. Daarna hebben de kinderen bij de koe nog getekend wat ze zelf wilden.

Zo stimuleer ik creativiteit in een les, zowel in denken met de discussie over het ei als met het tekenen. De muziek en het tekenen maakt iets wakker bij kinderen. Vierkanten tekenen geeft kracht en de juiste muziek erbij versterkt dit. Van het tekenen van de vloeiende lijnen worden kinderen rustig en met het tikken op de tafel kunnen zij zich juist uitleven!

Een goed gesprek

En vaak heb ik tijdens een groepsles ook gesprekjes met kinderen alleen. Deze keer was een gesprek met een meisje, die de buik van haar koe rood gekrast had, me het meeste bij gebleven. ‘Wow’, was mijn spontane reactie, toen ik de tekening zag. Het was een krachtige tekening. ‘Mijn koe is ziek,’ zei ze. ‘Dat zie ik,’ zei ik, ‘wat heeft de koe?’ ‘De koe heeft de waterpokken, zei ze en ze keek me met grote ogen aan. ‘Wat vervelend voor de koe.’ ‘Ik had zelf ook de waterpokken,’ zei ze. Ik kon aan haar merken dat dat haar bezig hield. We hebben er nog even over gepraat en ik zag dat dat haar goed deed.

Zo kunnen tekeningen een aanleiding zijn voor een gesprek. Zeker in een grotere groep zou ik dit gesprekje niet gehad hebben met dit meisje dat de rest van de les niet zoveel zei.

Unieke tekeningen

De kunst is om goed te letten op details in een tekening die opvallen, die een tekening uniek maken. Op die manier kun je extra aandacht geven aan wat er speelt bij een kind, waarover ze anders niet uit zichzelf zouden vertellen. Soms kan dan verder alleen luisteren al veel betekenen voor een kind.